Chablis zit qua wijnwetgeving net even iets anders in elkaar dan de rest van Bourgogne. We lopen de appellatie-structuur langs van hoog naar laag, tussendoor licht ik de verschillen in stijl tussen de appellaties toe.

AOC Chablis Grand Cru

Bovenaan de ladder vinden we AOC Chablis Grand Cru. Waar in de rest van Bourgogne elke grand cru wijngaard een eigen AOC heeft gekregen, met allemaal een eigen set regels, is het in Chablis maar één appellatie. In totaal omvat AOC Chablis Grand Cru slechts 2% van de totale productie in Chablis.

De grand cru is een aaneengesloten gebied op de heuvel aan de rechteroever van de Serein, tegenover het dorpje, en is onderverdeeld in 7 verschillende climats. Dit zijn wijngaarden met een eigen naam en geografische aanduiding, te weten: Les Clos, Les Preuses, Vaudésir, Valmur, Blanchots, Bourgros en Grenouilles. 

Daarnaast is er nog La Moutonne, een wijngaard welke voor 95% onder Vaudésir valt, de rest ligt in Les Preuses. Redelijk uniek: deze wijngaard is van één eigenaar, een monopole dus. Hoewel hij niet als climat in de AOC van 1938 staat beschreven, mag er sinds de jaren ’50 toch La Moutonne Chablis Grand Cru op het etiket vermeld worden. Niemand lijkt precies te weten waarom deze constructie tot stand is gekomen.

De grand cru heeft de beste combinatie van zuidelijke expositie, hellingsgraad en de bekende kimmeridge bodem. Dit alles zorgt voor enorme concentratie in de wijnen. In tegenstelling tot de rest van Chablis worden grand cru wijnen regelmatig op hout gerijpt en soms ook vergist. Het meerendeel van de producenten kiest hiervoor gebruikt hout. Er zijn echter ook een aantal prominente producenten die ook hier en daar wat nieuw hout gebruiken. Voornamelijk William Fèvre staat hierom bekend, maar ook Raveneau schuwt een klein aandeel nieuw hout niet. Dit maakt de grand cru’s gemiddeld genomen eigenlijk wel iets minder typerend voor de strakke, frisse stijl van Chablis. De wijnen zijn doorgaans op hun best na 10 tot 15 jaar flesrijping. 

Ook verrassend; alleen voor de grand cru is in de appellatie vastgelegd dat er handmatig geoogst moet worden, de rest mag allemaal machinaal binnengehaald worden.

 

AOC Chablis Premier Cru

Er zijn 17 premier cru’s geclassificeerd, welke weer zijn onderverdeeld in 40 climats. Dit levert zo’n 13% van de totale productie in de regio. De producent mag zelf kiezen of hij de naam van de climat of van de overkoepelende premier cru op het etiket zet. Een producent kan ook fruit van verschillende climats binnen eenzelfde premier cru blenden en dan de overkoepelende premier cru op het etiket vermelden. Dit maakt het voor de consument natuurlijk niet makkelijker. We nemen een aantal van de bekendste en beste premier cru’s door:

Fourchaume
Met zijn 132 hectare de grootste premier cru van Chablis. Fourchaume ligt aan de rechteroever waar ook de grand cru’s liggen. Een specifieke climat binnen Fourchaume genaamd Vaulorent grenst zelfs aan de grand cru climat Les Preuses. Je vindt Vaulorent dan ook vaak op etiketten terug. Fourchaume staat algeheel bekend om zijn frisse aroma’s van citroenzest en witte bloemen, in combinatie met een rond mondgevoel. 

Montée de Tonnerre 
Eveneens te vinden aan de rechteroever, op een heuvel richting het dorpje Tonnerre gelegen ten noordoosten van Chablis. Montée de Tonnerre levert de meest krachtige en geconcentreerde wijnen van alle premier cru’s, zonder mollig of rond te worden en met een uitgesproken stenige textuur. 

Vaillons 
Een van de bekendste en tevens grootste premier cru’s aan de linkeroever. Je vindt hier dan ook vaker individuele climats op het etiket, zoals Sécher/Séchet (spelling afhankelijk van producent) en Les Lys. Vaillons is een van de eerste plekken waar geoogst wordt, wat een bewijs is van het relatief warme microklimaat. Het resultaat is een vollere, rijpere stijl met wit steenfruit en soms zelfs tropische aroma’s – zonder ook maar enigszins in te leveren op spanning en mineraliteit.

Montmains
De laatste premier cru uit dit rijtje is Montmains. Ook deze vindt je aan de linkeroever. Hier verschijnen de climats Forêt/Forest en Butteaux regelmatig op het etiket, waarschijnlijk omdat deze een bekendere naam hebben verworven van Montmains zelf. Algeheel staat deze premier cru bekend om zijn elegante, strakke en minerale stijl met florale en zilte aroma’s. Butteaux daarentegen is vaak juist wat steviger in stijl.

Bij alle premier cru’s geldt dat ze een hele aardige expositie en veel kimmeridge in de bodem hebben. Alleen allemaal nét wat minder dan de grand cru heuvel, wat iets minder rijpheid, concentratie en ouderingspotentieel oplevert. Toch zijn dit de plekken waar je een aantal van de meest spannende en bijzondere Chablis wijnen vindt. Veel producenten gaan hier spaarzaam om met hout, wat misschien wel de meest pure expressie van chardonnay oplevert. Eigenlijk is dit de créme de la créme van de Chablis stijl: mineraal, zuiver, strak, puur maar ook geconcentreerd en krachtig. Als het in de toekomst nog warmer wordt kunnen deze plekken ook maar zo nog eens de beste plekken van Chablis worden. Houd ze in de gaten.

 

AOC Chablis

Dit is de appellatie met de grootste productie van het gebied, namelijk ruim 65%. Dit betekent per definitie natuurlijk ook dat de diversiteit binnen deze categorie enorm is. Sommige wijngaarden hebben een betere expositie dan anderen of liggen net iets beter op de helling. Een aanzienlijk deel bevindt zich in of nabij de valleien in het gebied. Hier en daar vind je nog wel wat kimmeridge in de bodem, maar lang niet overal. Gemiddeld genomen is de intensiteit lager t.o.v. de premier cru’s en het meerendeel van de wijnen wordt opgevoed op RVS wat een pure, frisse stijl oplevert. 

Ik heb hem nog niet eerder genoemd, maar je vindt in Chablis ook een grote coöperatie. Vaak staan coöperaties niet garant voor de beste kwaliteit, maar hier hebben ze het best goed voor elkaar. Ik heb het natuurlijk over La Chablisienne – goed voor bijna een kwart van de totale productie van het wijngebied. Chablisienne maakt wijn in alle categorieën maar is vooral in de reguliere Chablis goed vertegenwoordigt, overigens lang niet altijd onder hun eigen label.

Maar niet getreurd, je vindt in Chablis ook nog veel kleine boertjes die dingen net weer even anders doen. Prijs/kwaliteit verhouding is in de reguliere Chablis categorie ook vaak dik in orde. Voor nu – zeg ik er maar gelijk even bij – want dit is wel een beetje het moment om in te slaan. Mijn verwachting is dat Chablis (in alle categorieën) de komende tien jaar een flinke sprong in prijs gaat maken. Wees er dus snel bij.

AOC Petit Chablis

Helemaal onderaan de ladder vinden we petit Chablis, zo’n 20% van de totale productie. Hier vind je doorgaans de meest simpele wijnen, hoewel ze eigenlijk helemaal niet zo ontzettend veel goedkoper zijn dan reguliere Chablis. 

De appellatie ontstond als antwoord op de toenemende vraag naar uitbreiding en het toegankelijker maken van Chablis. Deze vraag kwam uit het kamp van de zogeheten ‘expansionisten’, die uiteraard recht tegenover de conservatieven stonden. Petit Chablis was een soort gulden middenweg die beide kampen tevreden stelde. 

De wijngaarden liggen vrijwel uitsluitend op portlandian bodems en kennen doorgaans vrij ongunstige exposities wat de minste rijpheid en frisse, maar zoals gezegd ook simpelere wijnen oplevert. Lekker voor bij het aperitief, een frisse salade of een picknick in de zon. Maar eerlijkheid gebiedt mij te bekennen dat ik, voor de 10% extra die je betaalt, liever een reguliere Chablis kies.